Đã một khoảng thời gian, những đợt sốt đất liên tục lan rộng từ các thành phố lớn đến các vùng quê. Ngay cả khi có sự can thiệp từ chính quyền, hiện tượng sốt đất vẫn không dễ dàng bị kiểm soát.
Sốt đất liên tục
Sau giai đoạn trầm lắng từ 2011 đến 2013, thị trường bất động sản đã dần phục hồi. Trong khoảng thời gian từ 2014 đến 2022, gần 10 năm trôi qua, hiện tượng sốt đất đã không ngừng nổi lên, từ những lúc âm ỉ cho đến những cơn bùng phát mạnh mẽ, áp đảo nhiều phân khúc và nhiều khu vực.
Sốt đất ban đầu bắt đầu từ các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, Khánh Hoà… sau đó nhanh chóng lan tỏa đến những thành phố và tỉnh thành đang phát triển như Bắc Ninh, Bình Dương,… Khi cơn sốt đất ở những vùng này chưa nguội nó lại bắt đầu lan sang các tất cả các tỉnh thành. Đất ở gần các dự án, gần những tuyến đường gia tăng giá trị. Thậm chí, đất ở vùng nông thôn, khu vực miền núi mà trước đây coi như “không ai quan tâm” cũng trở nên sôi động.
Cơn sốt đất kéo dài và đạt đỉnh vào cuối năm 2017 và giữa năm 2018, khi giá đất trở nên biến động mạnh tại các khu vực được quy hoạch làm đặc khu trong tương lai như Bắc Vân Phong, Phú Quốc, Vân Đồn. Khi đó, nhiều chuyên gia đã từng dự đoán rằng thị trường bất động sản sẽ sớm trải qua giai đoạn “tàn sốt đất” và trở lại thời kỳ tương tự như giai đoạn 2011-2013.
Tuy nhiên, vào năm 2020, khi đại dịch bùng phát, cơn sốt đất vẫn tiếp tục âm ỉ và không có dấu hiệu giảm đi.
Báo cáo từ CBRE trong quý I/2021 đã ghi nhận rằng tình trạng tăng giá đất đã lan rộng hơn rất nhiều. Trong giai đoạn từ 2018 đến 2019, hiện tượng “sốt đất” thường tập trung vào các vùng giáp với trung tâm thành phố hoặc các khu vực gần các dự án quy mô lớn.
Tuy nhiên, từ cuối năm 2020 đến đầu năm 2021, giá đất đã tăng mạnh hơn và ảnh hưởng đến một diện tích rộng lớn hơn so với giai đoạn trước. Các khu vực gần các thành phố lớn như Bình Dương, Đồng Nai và mở rộng đến Bình Phước, Tây Ninh, Phan Thiết đã được thấy sự tăng giá. Miền Trung và Tây Nguyên cũng đã trải qua tình trạng tương tự, bao gồm Bảo Lộc (Lâm Đồng), Đắk Lắk và miền Bắc với các tỉnh như Bắc Giang, Yên Bái, Thái Nguyên…
Cơn sốt nguội đi, thị trường địa ốc bị chững lại
Với hy vọng rằng cơn sốt đất sẽ kéo dài, các nhà đầu tư đã tiếp tục đổ tiền mạnh mẽ vào thị trường và tận dụng các công cụ tài chính. Ngay cả những khu vực nông thôn xa xôi như đất ruộng và đất rừng cũng bị ảnh hưởng bởi tình trạng “sốt đất”.
Tuy nhiên, từ tháng 4/2022, cơn sốt bắt đầu dần dần nguội đi. Tương tự như việc khi sốt đất bùng phát, sự lạnh lẽo đã nhanh chóng lan tỏa trên toàn bộ các phân khúc và thị trường. Nhiều sự kiện như xung đột trong lĩnh vực bất động sản và tăng lãi suất cho vay bất động sản đã dẫn đến việc thanh khoản ngày càng thu hẹp.
Vào cuối năm 2022, một số khu vực nằm trong tình trạng “đóng băng” với giao dịch gần như bằng không. Cơn sốt đất đã chính thức đạt đến “hồi kết” khi tỷ lệ hấp thụ sản phẩm liên tục giảm. Ngay cả khi giá bất động sản giảm sâu, lên đến 50% so với “đỉnh sốt”, người mua vẫn tiếp tục cân nhắc.
Hiện tại, lãi suất cho vay mua bất động sản đã giảm xuống gần với mức trước khi cơn sốt đất bùng phát, và Chính phủ đã có các biện pháp tích cực để ổn định thị trường bất động sản. Tuy nhiên, thanh khoản của thị trường vẫn đang dần khô hanh.
Ông Lê Kiên, một nhà đầu tư có kinh nghiệm tại TPHCM cho biết rằng thị trường mới chỉ đang bắt đầu phục hồi. Hiện thị trường đã phục hồi được khoảng 30% so với giai đoạn sôi động trước đây. Tuy nhiên, từ đầu năm 2023, thị trường đã bắt đầu cho thấy những tín hiệu tích cực.
TS. Đinh Thế Hiển, một chuyên gia kinh tế, đã dự đoán rằng sự sốt đất sẽ không thể trở lại trong tương lai gần. Ông Hiển lưu ý rằng thị trường sẽ cần một khoảng thời gian dài để phục hồi hoàn toàn. Giá bất động sản sẽ khó có thể tăng lại ngay lập tức và giá trị thực sự của đất sẽ trở lại mức bình thường.
Trong một cuộc thảo luận, lãnh đạo của một công ty bất động sản đã thẳng thắn cho biết thị trường đã ổn định hơn, nhưng nó chỉ là một sân chơi dành cho những người có tài chính và tầm nhìn. Sự khởi đầu của thị trường đã dễ dàng hơn khi có tín hiệu tích cực từ lượng FDI và đầu tư công được giải ngân, và một số dự án đã bắt đầu tái khởi đầu việc bán hàng.
Tuy nhiên, thậm chí cho đến cuối năm 2024, thị trường mới có thể chỉ có sự phục hồi bình thường và để thị trường trở nên sôi động, giao dịch sôi động và giá bất động sản tăng lên, có thể cần phải chờ đến năm 2027 và 2028.
