Mặc dù thị trường BĐS đã ghi nhận một số dấu hiệu tích cực, nhưng vẫn tồn tại nhiều khó khăn và thách thức liên quan đến vấn đề tài chính và vấn đề pháp lý… Điều này đã gây ra sự suy giảm lòng tin từ phía khách hàng và tính ổn định, bền vững của các thành phần trong thị trường BĐS.
Trong hơn hai năm qua, thị trường bất động sản đã đối diện với những khó khăn đáng kể, gây sự suy giảm mạnh đối với các doanh nghiệp và nhà đầu tư. Đặc biệt, từ nửa cuối năm 2022, các doanh nghiệp bất động sản đã phải đối mặt với tình trạng “tiến thoái lưỡng nan” khi các dự án bị đình trệ, luồng tiền bị tắc nghẽn và áp lực trả nợ gia tăng.
Tình trạng đình trệ của thị trường bất động sản trong thời gian qua chủ yếu do sự ảnh hưởng mạnh mẽ từ vấn đề pháp lý, chiếm tới 70% khó khăn và vướng mắc của các dự án.
Theo TS Cấn Văn Lực, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính – tiền tệ Quốc gia, có 6 yếu tố chính tác động đến thị trường bất động sản, bao gồm: Kinh tế tổng hợp; môi trường pháp lý, quản lý và giám sát bất động sản; quy hoạch và hạ tầng; tài chính; cung cầu và giá cả; thông tin và dữ liệu minh bạch. Trong số này, vấn đề pháp lý được xem là rào cản lớn nhất, với các quy định lẻ tẻ, không đồng nhất và thiếu sự liên kết.
Ngoài ra, TS. Cấn Văn Lực cũng khuyên các doanh nghiệp bất động sản cần đưa ra đề xuất cụ thể và hợp lý để giải quyết vấn đề. Đồng thời, họ cần đề xuất những giải pháp thực tế để đạt được hiệu quả.
“Các doanh nghiệp bất động sản cần tận dụng cơ hội để cơ cấu lại, đa dạng hóa nguồn tài chính, áp dụng chúng vào mục tiêu cụ thể, hạn chế sử dụng đòn bẩy tài chính, và tránh đầu tư quá rộng rãi. Họ cũng cần tập trung vào việc phát triển một thị trường bất động sản cân bằng, đảm bảo sự cân đối giữa sự phát triển và kiểm soát rủi ro. Điều này cũng đồng nghĩa với việc quan tâm đến kiểm soát rủi ro tài chính và bất động sản,” – TS Cấn Văn Lực đề xuất.
Theo PGS. TS Doãn Hồng Nhung, giảng viên cao cấp chuyên ngành Luật Kinh tế, Khoa Luật Đại học Quốc gia Hà Nội, giải pháp dài hạn để giải quyết khó khăn trong ngành bất động sản Việt Nam là chuyển đổi số. Để đưa thị trường vào giai đoạn phục hồi nhanh chóng, cần đẩy mạnh tiến độ và chất lượng của dự thảo Luật Đất đai.
Bà Nhung nêu rõ: “Với các vấn đề về thuế, đấu giá, đấu thầu quyền sử dụng đất, cần phải tiếp cận một cách mới. Việc tính thuế cho nhà đầu tư nên được áp dụng từ khi dự án bắt đầu hoạt động, thay vì từ khi có quyết định giao đất. Trong khi thời gian thực hiện giao đất thực tế có thể kéo dài một vài năm sau đó.”
Theo luật sư Nguyễn Hồng Chung, Phó Chủ tịch CLB Bất động sản Việt Nam, để giải quyết khó khăn trong thị trường bất động sản, giải pháp quan trọng nhất là tập trung vào việc giải quyết các vấn đề liên quan đến các dự án đang gặp vướng mắc pháp lý và đang bị tồn đọng. Đồng thời, cần sửa đổi các quy định từ pháp luật, nghị định, thông tư không còn phù hợp, vì việc giao đất mà không tính tiền sử dụng đất ảnh hưởng đến cả Nhà nước và các nhà đầu tư.
Ông Chung nói: “Nhiều dự án đã được giao đất trên giấy tờ, nhưng không diễn ra việc giao đất thực tế và không tính tiền sử dụng đất trong nhiều năm. Điều này đã làm cho giá trị tiền sử dụng đất trên giấy tờ và thực tế khác biệt quá lớn. Điều này gây ra sự không thống nhất về giá giữa Nhà nước và các nhà đầu tư.”
